“มีเงินเขานับว่าเป็นน้อง มีทองเขานับว่าเป็นพี่” ใครๆจึงต้องการมีทองไว้ในครอบครอง ยิ่งในช่วงเศรษฐกิจแบบนี้ การมีทองไว้ในมือ ก็เปรียบเสมือนมีแหล่งเงินทุนสำรองไว้ใช้ในอนาคต แต่เราจะรู้ได้อย่างไรว่าทองที่เรามีอยู่คือ "ทองแท้" หรือ
"ทองปลอม" สมาคมค้าทองคำ จึงได้รวบรวม วิธีการตรวจสอบทอง ที่สามารถทำได้ด้วยตนเอง โดยใช้เทคนิคเบื้องต้นดังต่อไปนี้
1. ตรวจสอบโดยการดูตราประทับ
วิธีนี้สามารถใช้แว่นขยายส่องดูตามข้อหรือห่วงของทอง ซึ่งทองแท้ทั่วไปจะมีการตีตรายี่ห้อร้านไว้อย่างชัดเจน ซึ่งโดยส่วนมากจะเป็นอักษรภาษาจีน หากตรานั้นเบลอ ไม่ชัดเจน หรือตอกตัวอักษรแบบมั่วๆ อ่านไม่รู้เรื่อง ก็สันนิษฐานว่าเป็นทองปลอม ให้หลีกเลี่ยงการซื้อทองที่มีลักษณะเช่นนี้
2. ตรวจสอบโดยการจิก บีบ กด และบิด
เป็นวิธีตรวจสอบทองรูปพรรณเบื้องต้นอีกรูปแบบหนึ่ง ซึ่งเมื่อลองจิก บีบ กด หรือบิดดูแล้ว หากทองคำอ่อนนิ่มไปตามแรงโดยง่าย ให้สันนิษฐานว่าเป็นทองคำแท้
3. ตรวจสอบโดยการโยนถ่วงน้ำหนัก หรือโยนฟังเสียง
วิธีนี้หากเป็นผู้ที่มีประสบการณ์มานานจะสามารถบอกได้ว่า เป็นทองปลอมหรือไม่เพราะถ้าเป็นทองจริงจะมีน้ำหนักที่หน่วง ๆ คุ้นมือ หากเป็นทองปลอมจะมีน้ำหนักที่เบามือ
4. ตรวจสอบโดยการตะไบ และตัดทอง
วิธีนี้เมื่อตะไบออกมาแล้วหากเป็นทองปลอมจะเห็นสีของโลหะภายใน หรืออีกวิธีคือการตัดทองออกมา เพื่อพิสูจน์ให้เห็นผิวของวัตถุหรือโลหะด้านในว่าเป็นโลหะชนิดใด
ปัจจุบัน มิจฉาชีพมีการนำทองปลอมออกมาหลอกขายร้านทองอยู่บ่อยครั้ง ซึ่งมีทั้งทองคำแท่งและทองรูปพรรณปลอม โดยที่มีการนำโลหะอื่น ๆ มาสอดไส้ในทองคำ
หากท่านต้องการตรวจสอบอย่างละเอียดว่าทองคำที่ท่านมีอยู่ เป็นทองแท้หรือทองปลอมแบบเชิงลึก ก็สามารถนำไปตรวจสอบหาค่าความบริสุทธิ์ของโลหะ ได้ที่ห้องปฏิบัติการที่น่าเชื่อถือ มีเทคโนโลยีและเครื่องมือที่ทันสมัย เช่น เครื่องเอ็กซเรย์ฟลูออเรสเซนต์ (XRF) ซึ่งมีข้อดี คือ ไม่ทำลายชิ้นงาน
รวมไปถึงการตรวจพิสูจน์ ด้วยวิธีการหลอมละลาย (Fire assay) ซึ่งเป็นวิธีที่มีความละเอียดสูงสุด แต่ข้อเสีย คือ จะต้องทำลายชิ้นงาน โดยการหลอมทองทั้งชิ้น วิธีนี้ส่วนใหญ่จะถูกใช้ในอุตสาหกรรมการผลิต เพื่อทำการตรวจสอบคุณภาพของชิ้นงานอย่างละเอียด
